Why I love this book, Kaas, Willem Elsschot

Kaas, Willem Elschot

Is kaas een bestseller?

Om deze vraag te kunnen beantwoorden moeten we het boek analyseren op 17 punten. Het boek Kaas gaat over een man die in kaas gaat handelen, maar dat mislukt. Ik vind het boek eigenlijk geen bestseller, maar wat vind de checklist van De Groene Amsterdammer?

Voor een bestseller is het nodig om een verhoogde inzet te hebben; er moeten mensen met interessante achtergronden in het boek voorkomen. In Kaas zijn de mensen heel normaal. Laarmans, de hoofdpersoon, is een Belgische klerk, werkende en wonende in Antwerpen. Later in het verhaal is hij ook nog een mislukte kaashandelaar. Wel heeft Laarmans innerlijke conflicten tijdens het verhaal. Wat moet hij nou met al die kaas, hoe gaat hij dat aanpakken? Wel blijven deze conflicten beperkt tot zakelijke dingen. Je merkt bij ook bij de details dat het meer om de zaken gaan dan om Laarmans persoonlijke leven. Je weet hoe hij zijn kantoor inricht, maar je weet bijna niets over zijn familie, alleen de namen en Laarmans’ mening over hun gedrag.

Het hele verhaal speelt zich af in Antwerpen, uitgezonderd de één of twee ‘zakenreizen’ die Laarmans maakt naar Brussel en naar Amsterdam. De locatie speelt geen grote rol in het verhaal, zo herinnerd hij zich niks over Amsterdam zelf en vertelt hij niks over Antwerpen, alleen dat hij er woont. Wel is Laarmans een menselijk persoon. Dit komt omdat zijn zelfvertrouwen erg wordt aangetast door de vele mislukkingen die hij meemaakt, net als bij mensen nu. Het lot speelt in Kaas ook een belangrijke rol; dingen gebeuren op precies het goede moment of juist net niet. Zo komt de eerste grote bestelling kaas binnen net nadat Laarmans ontslag heeft genomen.

De tips zeggen ook dat je voor een bestseller buitensporige karakters moet creëren. De karakters in Kaas zijn echter bijna het tegenovergestelde. Misschien waren ze buitensporig in 1933, omdat Laarmans een onderneming aangaat en zijn zoon tegen hem ingaat, maar in de 21^e eeuw zijn ze eigenlijk saai. Het verhaal zelf gaat meer om de mislukte onderneming dan om de persoonlijke conflicten eromheen. Dit komt omdat er ook niet veel persoonlijke conflicten zijn, afgezien van de enorme vooroordelen die Laarmans heeft over vrouwen en kinderen.

De karakters in het verhaal transformeren eigenlijk niet. Het enige verschil tussen het begin en het einde is dat ze nu in huize Laarmans geen kaas meer eten en ook niet meer over kaas praten Laarmans wordt echter wel op de proef gesteld en hij komt erachter dat hij toch niet zo’n goede handelaar is als dat hij dacht. Ik kan me eigenlijk totaal niet inleven in de man, door zijn ouderwetse gedachten over de wereld.

Een voordeel van het verhaal is dat er geen subplots in voorkomen. Het enige verhaal dat 

wordt vertaal is het verhaal van Laarmans’ mislukte onderneming. De titel past dan ook wel perfect bij het boek, het gaat alleen maar over kaas. Toch vind ik de titel totaal niet intrigerend, ik zou het boek niet zomaar pakken als ik in de bibliotheek rondliep. Een andere tip van de lijst van De Groene Amsterdammer is ‘show, don’t tell’, maar dit is niet het geval bij Kaas. Alles wordt beschreven en verteld. Het is wel een boek waarin bijna geen cliché karakters in voorkomen. Ook is het einde totaal niet cliché, omdat het einde hetzelfde is als het begin. Laarmans heeft dezelfde baan en de rest van zijn leven is nou ook niet bepaald veranderd.

De enige onverwachte ontwikkeling van het boek is dus ook het einde. Ik had verwacht dat Laarmans aan het einde een of andere bekende kaashandelaar zou zijn geworden, maar dat gebeurde niet. Je hoeft dus ook niet te suggereren dat het einde slecht is, want eigenlijk is het einde gewoon slecht. Alles is terug waar het begon.

Ik kan hieruit denk ik wel concluderen dat Kaas geen bestseller is. Volgens de 17 punten van De Groene Amsterdammer heeft het boek meer punten niet dan wel. Vooral de karakters voldoen niet aan de eisen die de lijst stelt. Ze zijn niet intrigerend en buitensporig genoeg. Ook zijn de gebeurtenissen niet interessant genoeg om het boek een bestseller te maken. Kortom, Kaas is geen bestseller. 

Verwerkingsopdrachten Literaire Theorie

Economie: De verpakking is alles?

Vast, Ton Anbeek
De omslag vind ik op het eerste gezicht niet echt interessant, omdat het alleen maar letters lijken. Als je echter dichterbij kijkt, zie je dat elke letter een gevangenis op zichzelf is. De tralie doet je gelijk denken aan een criminele instelling.
Joe Speedboot, Tommy Wieringa
Deze omslag snap ik niet helemaal. Er staat een jongen voorop met een soort van sinaasappel op zijn schouder. De foto kan ik ook niet echt combineren met de titel.
Het moest maar eens gaan sneeuwen, Tjitske Jansen
Op deze omslag staat een jongetje met een duikbril. De duikbril is beslagen en het jongetje kijkt bijna verbaasd. Het is wel een indrukwekkende cover, maar ik vind het niet echt bij de titel passen.
De Zonnewijzer, Maarten 't Hart
Hier staan een paar blaadjes met een bloemkelk. Het is geen foto, maar een tekening. Op zich kan je de titel misschien wel combineren met het plaatje, maar hoe zou ik niet weten. Toch vind ik ze niet helemaal niet bij elkaar passen.
Een hart van steen, Renate Dorrestein
Op deze cover zie je een oranje bank met de benen van een jong meisje erop. Na het fragment te hebben gelezen kan je dit terugverwijzen naar het feit dat het ook over een jong meisje gaat. Ik vind deze omslag wel intrigerend, omdat ik wel wil weten waar het boek over gaat, in tegenstelling tot de bovengenoemde boeken. Dit komt door de combinatie van de titel en de omslag, omdat de omslag je doet denken dat het meisje op de bank verdrietig is. Dan wil je weten waarom.
Het diner, Herman Koch
De omslag van dit boek is redelijk simpel, maar wel mooi gedaan. Je ziet een krab op een blauw bord liggen, op een delfts blauw tafelkleed met ook een blauwe achtergrond. Het rood van de krab springt er wel uit. Ook is het goed te combineren met de titel.

Nieuwe Cover:

Herschrijven 'Een schitterend gebrek'

Het anatomisch theater was donker toen Lucia binnenkwam. Ze ontdeed zich van haar bovenkleding in een bijkamer, waar ze schimmen zag van opgezette dieren en skeletten, maar ze hield zich goed en dacht aan haar beloning. Pas toen men de bovenluiken opende, zag ze dat ze midden in een amfitheater stond. Rondom haar zat een twintigtal toehoorders. De toehoorders waren heelmeesters in opleiding, leden van het gilde en vertrouwd met het menselijk lichaam. De professor stelde Lucia op haar gemak en deed niets zonder daarvoor eerst haar toestemming te vragen. De professor vatte alles wat hij in het Latijn had gezegd voor Lucia samen. De heelmeesters bestudeerden de vertekening van de huid en het verschil tussen de aangevreten plaatsen en die waar de oorspronkelijke pok geheeld was zonder open te barsten. Ze bekeken haar schouders en hals. De professor wees de plaatsen aan waar het venijn naar binnen was geslagen en onderhuids was doorgewoekerd. Hij vroeg haar enkele bewegingen te maken die haar moeite kostten. Hij schreef dat toe aan de verharding van littekens in het spierweefsel, een eigenaardigheid die hij beloofde later die dag op de snijtafel bij een dode te zullen doodleggen. Lucia sloeg een kruis voor de arme die haar plaats straks zou innemen, en ze probeerde haar gedachten te verzetten door wat rond te kijken. Ze zag opgezette geraamtes en ledematen en misgeboorten op sterk water die langs alle wanden stonden. De les duurde een uur, en na dit uur kreeg Lucia haar geld en ze was vrij om te gaan. Ze was bezig met zich aan te kleden toen de professor binnenkwam. Ze greep haar rok en bedekte haarzelf, maar hij verzekerde haar dat zij zich toch voor een chirurgijn niet hoefde te schamen. Hij bracht haar een tinctuur, die naar hij dacht het trekken van haar littekens kon verzachten en de huid waar die verhoornd was weer soepeler zou maken. Hij meende het goed, dacht Lucia, en ze bedankte hem. Toen liet hij wat van de vloeistof in zijn handpalm lopen en mengde die met de olie. Ze wist wat hij van haar wilde. Ze gaf hem zijn zin en ze liet zich door hem inwrijven. Hij nam haar staand en zijn gezicht bracht bij Lucia herinneringen terug. Zo begon haar Amsterdamse leven.